Tendencje? -„Przede wszystkim mniejszy o 134 niż w roku ubiegłym wzrost liczby serwisów gminnych (2000 r. – 371) – mówi Krzysztof Głomb autor statystyki, dyrektor programowy V konferencji „Miasta w Internecie”. – Ponadto można zaobserwować mniejszą dynamikę wzrostu serwisów powiatowych oraz zjawisko odchodzenia od domen podmiotów trzecich na rzecz odzyskiwania domen typu www.nazwagminy.pl. Zauważyć daje się także rezygnację z realizacji serwisów gminnych/powiatowych jako części serwisu regionalnego. Nie sposób również przeoczyć wzrostu liczby serwisów realizowanych przez firmy zewnętrzne lub z zastosowaniem software zakupionego w profesjonalnej jednostce.” – mówi Głomb

Coraz więcej samorządów jest w sieci, i – co ważniejsze – ich serwisy nie są tylko witrynami reklamującymi uroki pejzażu gminnego, ale zaczynają pełnić rolę interaktywnych biur obsługi mieszkańców. Można dzięki nim załatwić konkretną sprawę w urzędzie, ściągnąć potrzebny druk czy formularz (np. wniosek o ustalenie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu), wysłać maila z pytaniem i otrzymać kompetentną odpowiedź urzędnika. Można przejrzeć oferty inwestycyjne gminy. Urzędy w sieci coraz częściej publikują ogłoszenia o przetargach. Prezentacja budżetu i uchwał Rady czy Zarządu to już prawie kanon wśród najlepszych.

Nie tylko technologia

„Jesteście dla nas pełnoprawnym partnerem, mimo, że proces akcesyjny może potrwać jeszcze kilka lat – przekonywał przedstawicieli polskich organizacji samorządowych Walter Wenzel dyrektor generalny Rady Gmin i Regionów Europy (CEMR). – Mimo wszelkich różnic pomiędzy zaawansowaniem technologicznym, a także dostępnością środków finansowych pomiędzy krajami UE a krajami Europy Środkowo – Wschodniej, zbieżność poglądów pomiędzy uczestnikami tej konferencji a stanem wiedzy w krajach członkowskich na temat wyglądu i funkcjonowania samorządu terytorialnego jest bardzo łatwo zauważalna„.

Wenzel przekonywał, że najważniejsze jest poprawianie skuteczności działania samorządów na poziomie lokalnym i regionalnym, mniej istotna jest technika i technologia. Szansę dalszego zrównoważonego rozwoju Polski w dziedzinie społeczeństwa informacyjnego upatrywał w prawidłowej analizie i wyciągnięciu wniosków z programu „eEurope+ – Co-operative Effort to Implement the Information Society in Europe”. Program ten został przyjęty na ostatnim szczycie Unii Europejskiej w Goeteborgu i definiuje on obowiązki państw kandydackich odnoszące się do rozwoju społeczeństwa informacyjnego, w tym obowiązki rządu i administracji publicznej. Tymczasem uczestnicy zakopiańskiej konferencji bardzo krytycznie ocenili działania polskiego rządu i parlamentu w tej mierze. Skrytykowali program ePolska jako nie odpowiadający potrzebom administracji publicznej w Polsce – „Inicjatywy rządowe i parlamentarne w zakresie społeczeństwa informacyjnego nie są spójne, a współpraca resortów nad ich przygotowaniem nie jest ani zgodna ani kompetentna. „ePolska” to przykład resortowego myślenia o problematyce SI i na to się nie godzimy” – powiedział Kajetan Wojsyk.

Krytyczny stosunek uczestników konferencji do działań polskich decydentów tylko w niewielkim stopniu został złagodzony w ostatnim dniu, kiedy do Zakopanego dotarła informacja, że ustawa o dostępie do informacji publicznej została skierowana do drugiego czytania. – „Mamy nadzieje, że ustawa zostanie przyjęta jeszcze w tej kadencji parlamentu” – napisali uczestnicy konferencji w dokumencie końcowym.

Remanent problemów

W Zakopanem rozmawiano o barierach związanych z rozwojem nowoczesnych mediów w polskich samorządach. Dyskutowano o sposobach ich niwelowania i budowania e-społeczności na poziomie gmin wiejskich, miasteczek, miast i powiatów oraz metropolii. – „Główne bariery przeszkadzające w rozwoju SI na obszarach wiejskich to przede wszystkim instrukcja kancelaryjna, która mówi, że nie można podpiąć istniejących sieci komputerowych bezpośrednio do łącz internetowych oraz brak zainteresowania ze strony firm teleinformatycznych budowaniem sieci na terenach wiejskich. Dużą przeszkodą jest panująca w tym środowisku niewiedza na temat możliwości jakie stwarza Internet oraz brak świadomości korzyści. Wynika to z braku niezbędnej edukacji jaka powinna być prowadzona w tej materii” – mówił Paweł Tomczak, dyrektor Biura Związku Gmin Wiejskich RP

Kajetan Wojsyk mówił o wspomaganiu zarządzania szkołami publicznymi przez Internet. Przekonywał o potrzebie wykorzystania istniejącej infrastruktury telekomunikacyjnej (np.: wykorzystanie telefonii sieciowej VoIP), wspomaganiu rozwoju miejskiej sieci komputerowej, wprowadzeniu elektronicznej wymiany dokumentów na linii szkoła-urząd oraz samoczynnej elektronicznej sprawozdawczości.

W Zakopanem rozmawiano także o cechach jakie powinno mieć „przyjazne miasto”. Mówiono o modelach wykorzystania nowoczesnych mediów do takich kwestii jak: usprawnienie transportu (zarządzanie taborem, e-bilet, system łączności, monitoring ruchu), zwiększenie bezpieczeństwa publicznego (centrum dowodzenia i ostrzegania, monitoring bezpieczeństwa wód) oraz usprawnienie funkcjonowania administracji (wspomaganie przepływu informacji, archiwizacja danych).

Razem łatwiej

W zakopiańskiej konferencji wzięło udział ponad 300 uczestników z 20 krajów z trzech kontynentów. Liczną grupę stanowili przedstawiciele organizacji samorządowych z krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Przygotowali oni wraz ze stroną polską deklarację współpracy krajów kandydackich w procesie akcesyjnym. Przedstawiciele Bułgarii, Estonii, Rumunii, Słowenii, Litwy i Polski zobowiązali się do stworzenia przy współpracy z Dyrekcją Generalną Społeczeństwo Informacyjne Komisji Europejskiej (DG INFSO) „sieci doskonałości” zajmującej się problematyką eGovernment i eDemocracy. Sieć taka umożliwi przygotowanie się partnerów z krajów kandydackich do udziału w projektach 6 Programu Ramowego. Reprezentanci krajów Europy Środkowo-wschodniej zadeklarowali również wolę współpracy przy realizacji projektu DREAMS (Development of Electronic Authorities for Municipal Services) – „Działając wspólnie mamy większe szansę by w jak najszybciej zbliżyć się do standardów unijnych” – powiedział Kaimo Käärman z Estonii.

Do współpracy w ramach środkowoeuropejskiej inicjatywy zachęcali również obecni w Zakopanem urzędnicy unijni: Gerald Santucci oraz Grażyna Wojcieszko: – „Będziecie mieli większe szanse na uzyskanie z Brukseli konkretnych pieniędzy na realizację projektów”– mówiła Wojcieszko. Przekonywała ona również stronę polską do wzięcia na siebie odpowiedzialności za koordynację tej współpracy.

W Zakopanem odbyło się również posiedzenie Komitetu Sterującego ELANETU. Jest to organizacja działająca w strukturach Rady Gmin i Regionów Europy zajmująca się przede wszystkim wspieraniem administracji publicznej w procesach implementacji nowoczesnych mediów jako narzędzi komunikacji między władzą a obywatelem oraz rozwijaniem współpracy w tej dziedzinie pomiędzy krajami członkowskimi i kandydackimi. ELANET już od kilku lat wspiera polskie samorządy ułatwiając im udział w międzynarodowych projektach IST – „Chcemy aby w październiku przyszłego roku w Polsce odbyła się konferencja krajów kandydackich poświęcona możliwościom modernizacji administracji publicznej” – powiedział Javier Ossandon, prezydent ELANET

Wspólny biznes

W Zakopanem po raz kolejny doszo do spotkania środowiska samorządowego z przedstawicielami top managementu wiadących firm IT w Polsce. Celem spotkań i panelów dysksyjnych było z jednej strony lepsze zrozumienie przez samorząd możliwości współpracy z polskim biznesem w modernizacji administracji publicznej, z drugiej zaś dokonanie przez firmy ICT rzetelnej oceny rynku informatycznego w samorządach oraz określenia swojego miejsca na tym rynku. Podczas dyskusji wskazano na kilka czynników koniecznych do rozwoju działalności w sektorze samorządowym. Po pierwsze mówiono o konieczności powiększenia obszaru rynku. Powinno się to odbyć zdaniem biznesowców poprzez wzrost motywacji oddolnej (wewnątrz urzędu oraz poprzez presję społeczności lokalnej na urząd) oraz przez motywację odgórną (tworzenie obowiązujących standardów, sprzyjające regulacje prawne, lobbying). Ważnym czynnikiem jest również uzdrowienie mechanizmów rynkowych poprzez wprowadzenie przejrzystych zasad opracowywania specyfikacji wymagań dotyczących systemów teleinformatycznych a także przez promocję biznesowych zachowań wladz samorządowych w procesie podejmowania decyzji. W czasie dyskusji stwierdzono również, że istotnym problemem jest słaba siła nabywcza jednostek samorządu zwłaszcza małych gmin – „Problem polega na tym, że z jednej strony gminy oczekują indywidualnego podejścia do ich problemów, z drugiej zaś indywidulane podejście jest zbyt kosztowne” – powiedział Przemysław Zaprzalski (Emax)

O wspólnym biznesie poinformowali w Zakopanem przedstawiciele Municipium oraz EMAX., którzy ogłosili komunikat o podpisaniu porozumienia dotyczącego powstania nowej spółki – EMC. Spółka będzie się zajmować m.in. monitorowaniem źródeł finansowania projektów europejskich, tworzeniem międzynarodowych konsorcjów projektowych, wspomaganiem udziału podmiotów administracji lokalnych w projektach finansowanych z funduszy unijnych, a także zarządzaniem portalem samorządowym INFOPORT, którego pierwsza publiczna prezentacja miała miejsce podczas konferencji.

Samorządowa biesiada

Oprócz zapewnienia bardzo obfitej strawy dla ducha (ponad 30 referatów i prezentacji, warsztaty, szkolenia, panele, dyskusje) organizatorzy zadbali również o coś dla ciała. W czwartek uczestnicy konferencji bawili się na „Wieczorze góralskim”. Przy wspólnym ognisku, suto zastawionym stole, do tańca przygrywała znana podhalańska kapela „Siwy Dym”. Grażyna Wojcieszko (DG INFSO) wprost z samolotu z Brukseli przyjechała na Polanę Rogoźniczańską by bawić sie wraz z uczestnikami. Na „parkiecie” wiodła prym. – Bawiłam się świetnie – powiedziała o 2 w nocy.

Wieczór góralski spodobał sie również bardzo i innym uczestnikom konferencji – To świetny pomysł by po całym dniu intensywnych zajęć mieć chwilę czasu na relaks – powiedziała Gulnar Mukhambetova z Kazachstanu.

Ostatnim akordem zakopiańskiej konferencji był „Bal internauty”. Tym razem aplauz publiczności oprócz „Siwego dymu” wzbudził Witold Łukaszewski z zespołem. Zabawa prowadzona przez prawdziwego wodzireja z Tarnowa (prywatnie jednego z organizatorów) trwała do białego rana. Wszyscy internetowi balowicze, ci mniej i bardziej „zmęczeni” obiecywali, że za rok podczas VI konferencji „Miasta w Internecie” również ich nie zabraknie.

***********

Zakopiańska konferencja przeszła już do historii. Była kolejną próbą przeglądu tego, co się wydarzyło w samorządowym polskim i europejskim Internecie od ubiegłego roku. Obok wielu ciekawych referatów i prezentacji dała także uczestnikom możliwość nawiązania w kuluarach konferencyjnych sal nowych kontaktów, podpisania kontraktów, znalezienia partnerów do projektów, a także wspólnej zabawy. To również wymierna korzyść V konferencji „Miasta w Internecie”.

Do zobaczenia za rok : ))